Mô hình 3 đỉnh-3 đáy và những lưu ý khi nhận diện và giao dịch

Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) được xem là biến thể của mô hình 2 đỉnh. Tuy không xuất hiện thường xuyên như các mô hình giá khác, nhưng mỗi khi xuất hiện thì xác suất đảo chiều vô cùng cao.

Mô hình 3 đáy (hay còn gọi là Triple Bottom) là loại mô hình giá forex xác định xu hướng đảo chiều của thị trường, bao gồm 3 đáy có hình dạng giống như 3 chữ V ghép lại với nhau

Mô hình 3 đỉnh hoặc 3 đáy mặc dù có tần suất xuất hiện ở trong giao dịch forex không nhiều so với giao dịch trong chứng khoán, nhưng mô hình 3 đỉnh và 3 đáy có một hiệu quả nhất định khi chúng hình thành gần tương đương với mô hình vai đầu vai, nên mô hình 3 đỉnh 3 đáy được rất nhiều trader yêu thích.

Vậy  cụ thể mô hình 3 đỉnh 3 đáy là gì? Cách giao dịch với mô hình này như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây.

PHẦN I: MÔ HÌNH 3 ĐỈNH

Mô hình 3 đỉnh là gì?

Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) là mô hình giá forex thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng, dự báo giá sẽ đảo chiều từ tăng sang giảm. Mô hình này được hình thành từ 3 đỉnh có hình dáng giống như 3 ngọn núi liền nhau. Các đỉnh cao gần bằng nhau và xen kẽ giữa các đỉnh có 2 đáy tạm thời.

Mô hình 3 đỉnh thường hình thành trong khoảng 3 đến 6 tháng. Trước khi xuất hiện đỉnh thứ ba, mẫu hình này trông giống với mô hình 2 đỉnh. Vì vậy, có thể nói, mô hình ba đỉnh là tiếp nối của mô hình hai đỉnh nên tín hiệu phát ra sẽ mạnh mẽ hơn so với mô hình 2 đỉnh, thậm chí chỉ đứng sau mô hình vai đầu vai

Đặc điểm của mô hình 3 đỉnh (Triple Top)

Mô hình 3 đỉnh, được xem như là biến thể của mô hình 2 đỉnh, bởi sau khi tạo đỉnh thứ 1, đỉnh thứ 2 (tương đương mô hình 2 đỉnh), nhưng giá không thể phá vỡ đảo chiều giảm, nên đã quay ngoắt 360 độ, đi lên để tạo đỉnh thứ 3.

Và nếu lúc này đỉnh thứ 3 lại có chiều cao ngang bằng đỉnh 1 và đỉnh 2 thì khả năng cao là mô hình 3 đỉnh được hình thành.

Cũng tương tự mô hình 2 đỉnh, mô hình 3 đỉnh có cấu tạo rất đơn giản chỉ gồm:

• Ba đỉnh (tất nhiên rồi)
• Đường viền cổ neckline
• Xu hướng tăng trước đó

Ngoài ra, nếu mô hình 2 đỉnh được hình thành là chữ M thì mô hình 3 đỉnh sẽ là kết quả của 2 chữ “V” ghép lại với nhau.

Điều gì khiến mô hình 3 đỉnh được hình thành?

Trong thị trường chứng khoán chúng ta sẽ dễ dàng bắt gặp mô hình 3 đỉnh hơn là trong thị trường ngoại hối.

Khi mô hình 3 đỉnh xuất hiện tại cuối xu hướng tăng, ta có thể thấy giai đoạn này phe mua đã bắt đầu chững lại. Sau khi tạo đỉnh thứ nhất và tạo tới đỉnh thứ 2 nhưng giá không phá vỡ được nên có thể nói tạm thời phe mua và phe bán đang hòa nhau.

Do đó, khi phe mua đẩy giá xuống ở đáy thứ 2 thì ngay lập tức phe bán tiếp tục đẩy giá lên và tạo đỉnh thứ 3. Có thể nói đây đang là giai đoạn tích lũy, cả 2 phe đều đang ủ mưu nhằm lật kèo phe còn lại.

Vì mô hình xuất hiện tại cuối xu hướng tăng giá nên có thể thấy rằng phe sell đang cố cướp cờ từ phe buy. Sau khi giá phá vỡ đường neckline thì giá bắt đầu tạo các đáy thấp hơn, giai đoạn chuyển từ tăng sang giảm được hình thành.

Thế nào là mô hình 3 đỉnh đẹp?

Quá trình để cho 3 cái chóp hay 3 ngọn núi này được hình thành cũng là lúc thị trường sẽ rơi vào trạng thái đi ngang. Chính vì thế, mô hình 3 đỉnh sẽ có kết cấu khá giống với mô hình chữ nhật.

Nên nếu không để ý rất có thể bạn sẽ bị nhầm lẫn giữa các loại mô hình này với nhau. Đặc biệt, xét về mặt dự báo mô hình chữ nhật được xếp vào dạng mô hình tiếp diễn còn mô hình 3 đỉnh là loại mô hình đảo chiều.  Và từ việc xác định sai sẽ dẫn tới việc vào lệnh sai, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới tài khoản của bạn.

Chính vì thế để có 1 mô hình 3 đỉnh chuẩn chỉnh sẽ phải thoả mãn các yếu tố sau:

• Xu hướng trước là 1 xu hướng tăng
• Phải có 3 đỉnh ngang bằng, không quá chênh lệch (xem mức chênh lệch là bao nhiêu)
• Khối lượng giao dịch giữa các đỉnh thấp dần
• Nến phải đóng và nằm dưới đường viền cổ neckline

Cách giao dịch với mô hình 3 đỉnh

Để đảm bảo có lợi nhuận, nhà giao dịch nên đợi đến khi mô hình 3 đỉnh được hoàn thiện. Sau đó, bạn có thể sử dụng chiến lược giao dịch sau:

Cách 1: Vào lệnh ngay khi giá phá vỡ đường Neckline – tức là mô hình 3 đỉnh chính thức được hoàn thiện.

• Ngay khi giá quay đầu đi xuống và phá vỡ đường viền cổ, bạn có thể vào lệnh SELL ngay. Với những nhà giao dịch không có thời gian ngồi canh biểu đồ, bạn có thể sử dụng lệnh Pending Sell Stop để giao dịch. Do đó lệnh sẽ tự động được khớp khi giá giảm chạm điểm phá vỡ.
• Lệnh Stop Loss đặt ở đỉnh thứ ba, bạn có thể đặt vượt quá bóng nến một chút để tránh hiện tượng bị săn Stop Loss.
• Lệnh Take Profit đặt dưới ngưỡng hỗ trợ một đoạn chính bằng khoảng cách từ đáy đến đỉnh của mô hình.

Cách 2: Vào lệnh sau khi giá phá vỡ và quay lại retest đường Neckline

– Khi giá phá vỡ đường Neckline thì ngưỡng hỗ trợ này trở thành ngưỡng kháng cự. Giá có khả năng quay lại retest đường này rồi sau đó mới tiếp tục giảm. Điểm Entry trong trường hợp này là điểm khi giá quay lại retest đường viền cổ.

– Lệnh Stop Loss và Take Profit có thể được đặt như hình minh họa dưới đây:

PHẦN II. MÔ HÌNH 3 ĐÁY

Mô hình 3 đáy là gì?

Về cơ bản, mô hình 3 đáy sẽ có cấu tạo, cách hình thành, cũng như tâm lý diễn biến của thị trường tương tự như mô hình 3 đỉnh. Chỉ có điều ở đây phe thắng thế sẽ không còn là phe sell nữa mà là phe buy, với điều kiện khi giá phá vỡ được đường viền cổ neckline.

Như vậy, mô hình 3 đáy là mô hình đảo chiều được hình thành ở cuối của xu hướng giảm, khi tạo ra được cái kiềng 3 chân vững chắc hay là 3 cái bờ mông. Và nếu như sau khi tạo ra 3 cái bờ mông mà không thể phá vỡ, phe buy đẩy mạnh được lên, thì giá sẽ chuyển từ giảm sang tăng, lúc đó cũng là quá trình mà mô hình 3 đáy được hình thành.

Đặc điểm của mô hình 3 đáy

Mô hình này được coi là biến thể của mô hình 2 đáy, do sau khi tạo đáy thứ nhất, đáy thứ hai (tương tự mô hình 2 đáy), nhưng giá không thể phá vỡ đường viền cổ nên đã tiếp tục đi xuống để tạo đáy thứ ba.

Nếu lúc này đáy thứ ba được hình thành có chiều cao ngang bằng với đáy 1 và đáy 2 thì xác suất cao là mô hình Ba đáy được hình thành.

Cũng giống với mẫu hình 2 đáy, mô hình 3 đáy có cấu tạo đơn giản bao gồm:

• 3 đáy
• Đường viền cổ – Neckline
• Xu hướng giảm trước đó

Khi mô hình xuất hiện ở cuối xu hướng giảm, điều này cho thấy phe bán đã giảm áp lực, bằng việc tạo đáy 1, tạo tới đáy 2 nhưng không thể phá vỡ đường viền cổ nên tạm thời áp lực 2 phe đang cân bằng nhau.

Thế nào là 1 mô hình 3 đáy đẹp?

Một mô hình 3 đáy đẹp như Ngọc Trinh thì phía trước phải có một xu hướng rõ ràng và xu hướng ở đây sẽ là một xu hướng giảm. Sau khi tạo được 3 đáy thì giá phải phá vỡ qua đường viền cổ neckline mới giảm từ xu hướng giảm sang xu hướng tang và cũng tương tự như mô hình 3 đỉnh sẽ cần phải hội tụ các tiêu chí như:

• Xu hướng trước đó là 1 xu hướng giảm.
• Phải có 3 đáy và 3 đáy này không được quá lệch nhau.
• Khối lượng giao dịch sẽ theo chiều hướng tang dần lên.
• Nến phải đóng và nằm trên đường neckline.

Hướng dẫn giao dịch với mô hình 3 đáy

Dù không xuất hiện thường xuyên như mô hình Hai đáy, nhưng Triple Bottom vẫn được coi là Mô hình có tỷ lệ thành công cao. Cách giao dịch mô hình này tương tự như với mô hình 3 đỉnh. Bạn có thể thực hiện theo 2 cách sau:

Cách 1: Vào lệnh ngay khi mô hình 3 đáy được hình thành

Ngay khi giá quay đầu đi lên và phá vỡ đường Neckline, bạn có thể vào lệnh ngay. Thông thường, sau khi xác nhận đường viền cổ, bạn chỉ cần đặt lệnh Pending Buy Limit để giao dịch.

Cách 2: Vào lệnh khi giá quay lại retest đường Neckline

Tương tự như cách giao dịch với mô hình 3 đỉnh, khi giá phá vỡ đường viền cổ nó thường quay lại retest đường này. Khi giá có dấu hiệu quay đầu đi lên, bạn sẽ vào lệnh, đặt điểm dừng lỗ, chốt lời như hình dưới đây:

• Vào lệnh tại điểm giá retest đường Neckline như hình vẽ
• Stop loss bên dưới đáy số 3 một chút
• Take Profit được đặt bên trên đường Neckline một đoạn bằng với khoảng cách từ đáy đến đỉnh của mẫu hình.

Những lưu ý khi phân tích mô hình 3 đỉnh, 3 đáy

Mô hình 3 đỉnh và mô hình 3 đấy là tương tự nhau. Do đó, bạn có thể xem những lưu ý đối với mô hình 3 đỉnh sau đây và áp dụng với mô hình 3 đáy:

• Trong quá trình mô hình 3 đỉnh hình thành, nếu khối lượng giao dịch giảm thì xác suất giá đảo chiều giảm là rất cao
• Tại đỉnh cuối cùng, khi giá vượt qua đường kháng cự nhưng ngay sau đó hình thành Pin bar và đi xuống thì xác suất cao đây sẽ là một mô hình giá 3 đỉnh
• Nếu giá chỉ hình thành 2 đỉnh và đi xuống phá vỡ neckline thì xác nhận là mô hình 2 đỉnh
• nếu sau khi giá hình thành ít nhất 2 đỉnh nhưng giá không bứt phá đường cổ đi xuống mà lại bứt phá ngưỡng kháng cự để đi lên thì xác nhận hình thành mô hình giá chữ nhật
• Khi mô hình không có 3 đỉnh bằng nhau mà đỉnh giữa cao hơn 2 đỉnh còn lại thì đây sẽ là mô hình vai đầu vai

Mình nêu ra những dấu hiệu nhận biết này vì trong thực tế, các mô hình có thể sẽ xấu xí không không thực sự rõ ràng như hình minh họa. Do đó, để có thể giao dịch thành công thì bạn cần nắm rõ bản chất của từng dạng mô hình. Đừng để nhầm lẫn mà vận dụng sai cách nhé.

KẾT LUẬN

Trên đây là toàn bộ kiến thức về mô hình 3 đỉnh 3 đáy mà mình muốn chia sẻ tới các bạn. Mong rằng qua bài viết này bạn đã biết cách nhận diện và áp dụng nó vào giao dịch thực tế.

Chúc các bạn giao dịch thành công!